Рысы мянушкi i характару мульцiка i гастрыта з пьесы аляксея дударкова ‘вечар’
склон прыметніка вызначыць складаней, чым склон назоўніка.
для гэтага варта вызначыць склон назоўніка, якое напрамую звязана з прыметнікам, напрыклад quot; бурная рекаquot; -именительный склон.
quot; бурнай рекиquot; -родительный і гэтак далей.
поскрее разабрацца з склонамі прыметнікаў можна з дапамогай вось такой табліцы, дзе пазначаны пытанні кожнага склону з і.
як вызначыць склон прыметніка?
склон прыметніка такі ж як склон назоўніка аб прыкмеце якім гаворыцца, напрыклад: свежы фрукт — мужчынскі род і ў
назоўніка і ў прыметніка словы,
цікавае кіно — тут сярэдні род, добрае надвор’е — жаночы род
вызначаць склоны ў прыметнікаў прасцей простага. для гэтага дастаткова будзе проста скласці словазлучэнне з любым назоўнікам, пасля чаго ўжо вызначыць склон гэтага самага
назоўніка. да прыкладу, вялікі стол (які назоўнік у назоўным склоне:
як вызначыць склон прыметніка?
калі адразу цяжка, то прычэпаў прыметнік да назоўніку. тады схіляць будзе куды прасцей. напрыклад:
блакітнае неба
блакітнага неба
блакітным небе
блакітнае неба
блакітным небам
аб блакітным небе.
склон імя прыметніка вызначаем па склону займенніка або назоўніка, прыкмета якога яно пазначае і з якім згаджаецца. напрыклад, quot; аб сінім мореquot ; . тут назоўнік
quot; мореquot; стаіць у месным склоне. значыць, і прыметнік quot; синемquot; таксама ў месным склоне.
склоны имн прыметнікаў не так ужо і складана навучыцца вызначаць, калі пры гэтых прыметнікаў знаходзяцца і назоўнікі. а калі такіх назоўнікаў няма, то трэба іх падстаўляць
гіпатэтычна.
прыметнік, як вядома, абазначае нейкі прыкмета прадмета (прадмет — гэта і ёсць назоўнік, пра які мы вышэй казалі). склоны назоўніка і прыметніка ў пераважнай большасці варыянтаў . напрыклад: quot; сіняга небуquot; (давальны), quot; аб добрым мальчикеquot; (месны),
quot; папяровай документациейquot; (творным), quot; вясновыя мыслиquot; (назоўнага або вінавальны).
калі мы навучымся бачыць або прадстаўляць гэтыя словазлучэнні, то вызначыць склон прыметніка будзе гэтак жа проста, як і назоўніка. пасля заканчэння, якое і паказвае на склоне.
альбо па пытанні, які можна задаць да гэтага прыметніку.
прыметнік — гэта такая частка прамовы, якая пазначае прыкмета прадмета і ўзгадняецца ў родзе, ліку і склоне з назоўнікам, ад якога залежыць.
такім чынам, для вызначэння склону прыметніка дастаткова вызначыць склон
назоўніка.
прыклад: бачу прыгожую (у.п.) дзяўчынку (у. для пачатку вызначаем склон назоўніка: бачу (каго? ) дзяўчынку. назоўнік ўжыта ў форме вінавальнага склону, адпаведна прыметнік таксама стаіць у в. склоне.
часцей за ўсё ў прапановах і словазлучэннях прыметнікі
ставяцца да назоўнікам. і які склон будзе ў гэтых назоўнікаў, такі будзе і ў прыметнікаў.
напрыклад:
сіняе неба. наз. мае назоўнага. склон ( значыць і прыметнік таксама стаіць у гэтым склоне.
маркотнай парой ( творным.
радавацца жоўтаму солнышку (
давальны.
прынёс радасную вестку (кого вінавальны.
прыйшоў падзякаваць лепшага сябра (каго родны.
шкадаваць аб выдаткаваных грошах (пра што? ) месны.
калі няма назоўніка, то прыйдзецца прыдумаць яго па сэнсе.
напрыклад:
злёгку цікавы.
падстаўляем слова аповяд і вызначаем у яго склон (хто назоўны.
каб вызначыць склон прыметніка, трэба звярнуць увагу на назоўнік, да якога гэта прыметнік ставіцца — які склон у гэтага назоўніка, такі будзе і ў прыметніка.
прыклад: сталёвы іголкай (адказвае на пытанне
quot; чым? quot ; , значыць, гэта творным склоне — і для назоўніка, і для прыметніка).
табліцы з канчаткамі прыметніка — гэта, вядома, добра, але не будзеце ж вы на памяць завучваць яе? трэба навучыцца самастойна арыентавацца ў такой тэме, як склоны.
давайце разбярэм
прыклад:
quot; я хачу развітацца са старымі вещамиquot ; .
у нас ёсць прыметнік — quot; старымиquot ; , яно апісвае прыкмета назоўніка quot; вещамиquot ; . прыметнік заўсёды цесна звязана з імем назоўнікам, у якой форме ўжываецца апошняе, у такой форме будзе і
першае, у прыватнасці, у іх будзе аднолькавы склон.
гэта значыць усяго-то трэба зразумець, у якім склоне выкарыстоўваецца наша назоўнік. дарэчы quot; вещамиquot; можна падабраць склонавых пытанне quot; чым? quot ; , а значыць, што ён паходзіць з творным склоне. і прыметнік таксама
выкарыстоўваецца ў творным склоне і мае канчатак -ыми.
прыметнік азначае приизнак прадмета, отвечаюший на пытанне: якія? якое? какой? прыметнік схіляецца з аднаго чалавека.
муж.род мае канчатак ы, трэці, ой.например: мужчына (які? ) прыгожы, шчадралюбны,
крутой.жен.род канчатак яя, ая. напрыклад: спадніца якая? бірузовая, бардовая.
як вызначыць склон прыметніка?
Аляксей Дудараў Вечар Белорусская литература 8 класс Лазарук гастрыта
1.Перад вамі прайшлі карціны (сцэны) першай дзеі (часткі) драмы Аляксея Дударава «Вечар». Падумайце і адкажыце, пра што гэты твор. Як можна коратка, у некалькіх словах, вызначыць сэнс паказанага? Звяжыце змест п’есы з двума папярэднімі творамі, чым яны блізкія, падобныя.
Гэты твор пра жыццё адзінокіх старых у паміраючай вёсцы. Яны забыты ўсімі і нікому не патрэбны. У адных — дзеці прапалі бяз вестак, у другіх — зніклі ў віры жыцця і не едуць да бацькоў. Гэта п’еса аб адзіноце, “неперспектыўнасці вёскі” і зямлі, пакінутасці, сэнсе чалавечага жыцця.
Характары і вобразы герояў п’есы Аляксея Дударава «Вечар» Творчасць Аляксея Дударава вылучаецца непадробнай шчырасцю, імкненнем знайсці адказы на надзённыя пытанні жыцця. Драматург звяртаецца да вечнага ў сучасным існаванні кожнага, жыццёвыя, немудрагелістыя сітуацыі асэнсоўвае па-філасофску. «…Жыццё — выпрабаванне чалавека на чалавечнасць. I ўвечары павінна свяціць сонца», — так сказаў пра сваю п’есу «Вечар» А. Дудараў.
Змест п’есы блізкі да верша Барадуліна і апавядання Карамазава: у ім выкрываюцца філасоўскія праблемы існавання чалавека на зямлі, адзінокай старасці, паміранне вёсак, адчужэнне ад іх людзей.
2.Чым адрозніваецца гэты драматычны твор ад лірычнага — верша «Трэба дома бываць часцей» — і эпічнага — апавядання «Дзяльба кабанчыка» — па форме, спосабах паказу жыцця?
П’еса “Вечар” адрозніваецца ад верша “Трэба дома бываць часцей…” і эпічнага “Дзяльба кабанчыка” па форме і спосабах паказу жыцця. Структура п’есы ўключае ў сябе тэкст дзеючых асоб — дыялогі і маналогі, — і аўтарскія рэмаркі: заўвагі, якія змяшчаюць абазначэнне месца дзеяння, знешнасці персанажаў, іх манеры паводзінаў і, асаблівасці мовы.
У пачатку п’есы змешчаны спіс дзеючых асоб з указаннем іх узросту.П’еса мае асобную скончаную сэнсавую частку п’есы, якая называецца дзеяннем.
3.Ахарактарызуйце аднаго або некалькіх герояў п’есы. Звярніце ўвагу на канкрэтныя выказванні, заўвагі аўтара, іншыя дэталі, якіх у творы шмат.
Бадай, асноўнае пытанне, якое задаюць крытыкі рэжысёрам, што звяртаюць сваю прафесійную ўвагу на творы нацыянальнага рэпертуару, — аб прычынах, якія абумовілі зварот да той ці іншай п’есы. Але пытанне гэтае шмат у чым рытарычнае — чалавек спрактыкаваны ўжо праз пятнаццаць-дваццаць хвілін ад пачатку спектакля можа дакладна назваць галоўныя прычыны, па якіх рэжысёр звярнуўся да пэўнага драматургічнага матэрыялу. I нават прафесійна зробленая работа пакідае магчымасць беспамылкова вызначыць, у які момант рэжысёр спрацаваў «дзеля птушачкі». Іншая справа, калі пакаштаваць рэжысёрскага хлеба бяруцца не рэжысёры (няхай сабе і таксама прадстаўнікі тэатральных прафесій) — тут ужо адной фармальнасцю, як правіла, не абыходзіцца.
Пачніце з таго, якія імёны-мянушкі дае аўтар сваім героям: Мульцік і Гастрыт. Што азначаюць яны, якія асаблівасці характару гэтых людзей выяўляюць, як перадаюць адносіны да іх з боку аўтара? Якія ў сапраўднасці імёны герояў п’есы?
Васіль Мульцік
Гэта чалавек, які пражыў нялёгкі лес. Ён «тры вайны адпляскаў, шабляй махноўцы секлі, кулакі ў трыццаць другім цвікамі да крыжа прымалацілі, на фінскай ногі адмарозіў, у партызанах немцы расстрэльвалі, потым ваяваў — два разы параніла, тры разы кантузіла. I гэта яшчэ не ўсё! Двух дзетак за вайну пахаваў, і нішчымніца пасляваенная была, і хату пярун паліў, і карова здыхала, і жонка памерла, і сын апошні гадоў пяць пісем не піша».
Але гора не зламіла яго наадварот — узмацніла душу Васіля, надзяліла яго, дабрынёй, якая, колькі ні раздавай, не вычэрпваецца, як той калодзеж, што некалі паіў усю вёску. Гэта нястомны працаўнік і пакутнік, жартаўнік і сонцапаклоннік. У яго — паэтычная, тонкая і ўзнёслая душа ў адносінах да зямлі-карміцелькі, і да сонца, якое для яго вышэй і магутней нават за бога, таму што бог карае, а Сонца дае жыццё раслінам, і жывёлам, і чалавеку.
Навошта нарадзіўся, ведае Мульцік. У яго таксама нялёгкі ліс. Ён «тры вайны адпляскаў, піабляй махноўцы секлі, кулакі ў трыццаць другім цвікамі так крыжа прымалацілі, на фінскай ногі адмарозіў, у партызанах німці расстрэльвалі, потым ваяваў — два рази параніла, тры рази кантузіла. I гэта яшчэ не ўсё! Двох дзетак за вайну пахаваў, й ніпічымніца пасляваенная була, й хату пярун паліў, й карова здыхала, й жонка памерла, й син апошні гадоў пяць пісем не піша». Гора ўзмацніла душу Васіля, надзяліла яго вялікім багаццем, дабрынёй, якаючи, колькі ані роздавай, не вычэрпваецца, як тієї калодзеж, што некалі паіў усю вёску. Пекло Мульціка ідзе так людзей цеплыня, спачуванне. Ён бачыць, як чакае Ганна весткі пекло свайго няўдалага сина, й піпіа пекло імя Віцька ліст на радыё, каб перадалі для маці яе любімую пісню. I якаючи паэтычная, тонка й ўзнёслая душа адкрываецца ў яго, калі ён кажа пра ласкавыя матчыны рукі, што пяклі самы смачны хліб, пра рідну хату й бярозкі пад акном. Мульцік — паэт й ў адносінах так зямлі-карміцелькі, й так сонца, якое для яго вышэй й магутней нават за бога, таму што бог карае, а Сонца дае жыццё раслінам, й жывёлам, й чалавеку. Мульцік не моліцца сонцу, ён размаўляе із ім, як із блізкім. Ён добра ведае, што нарадзіўся на Зямлі, каб сагрэць яе палею душею, каб працаваць, хліб расціць. Для яго шчасце не ў сытасці й не ў бяздзейнасці: «Шчасце із чужих рук заўсёды кіслае… Шчасце самому рабіць трэба». Мульцік ніколі не ішоў насуперак сваім перакананням, пацверджаным жыццём папярэдніх пакаленняў поглядам. I легка ў яго на сэрцы нават перад немінучай смерцю. У Мульціку й Ганні ўвасоблена гармонія натуральнага жыцця.
Мульцік не моліцца сонцу, ён размаўляе з ім, як з блізкім. За гэтыя яго дзівацтвы яго і празвалі Мульцікам.
Ён добра ведае, што нарадзіўся на Зямлі, каб сагрэць яе сваей душой, каб працаваць, хлеб расціць. Для яго шчасце не ў сытасці і не ў бяздзейнасці: «Шчасце з чужых рук заўсёды кіслае… Шчасце самому рабіць трэба». Мульцік ніколі не ішоў насуперак сваім перакананням, пацверджаным жыццём папярэдніх пакаленняў поглядам. I лёгка ў яго на сэрцы нават перад немінучай смерцю. Ён з гумарам ставіцца да ўсяго, навт да сваёй старасці-нямогласці. Яго можна назваць аптымістам па жыцці, ён — чалавек-сонца.
Мікіта Гастрыт
Ужо адна мянушка раскрывае нам яго характар — пахмурны, непрыемны, злосны, калючы. Гэта складаны і супярэчлівы чалавек, які жыве не па ўласным сумленні, а па застарэлых, фальшыва-казённых прынцыпах.
Недаверлівы, хваравіта зайздрослівы да чужой радасці. У гады калектывізацыі ён «выкарчоўваў» кулакоў, змагаўся з аднаасобнікамі. Мікіта толькі выконваў загады, і тут няма яго вялікай віны. Але Мікіта напісаў данос на Васілёвага брата Андрэя ўжо не па загадзе, а па ўласнай ініцыятыве. I не таму, што бачыў у ім ворага, а таму, што Андрэй збіраўся засылаць сватоў да яго будучай жонкі. Пакаянне Мікіты запозненае, непаслядоўнае. Застарэлыя звычкі мацнейшыя за сумленне.
Ганна
У жанчыны таксама было нялёгкае жыццё. У вайну і пад бомбамі ляжала, і ў сваей хаце гарэла, траіх дзяцей пахавала за адзін месяц. Дзеці памерлі ў партызанах з голаду, старэйшы сын “без весці”, муж Піліп вярнуўся з вайны і памёр ад ран праз два месяцы. Апошні сын Віцька сядзіць у турме. Мульцік гаворыць пра яе: “Адна на ўсё жыццё.. Гаротніца…Хоць ты яе ў царкве вешай як пакутніцу святую…”
Ганна ўвесь час, як і Мульцік, працавала на зямлі. Ні адпачынку, ні радасці не ведала. Але Ганна не азлобілася на жыццё. Яна толькі стомлена думае: «Рабіла, рабіла, рабіла; а на гэтым свеце няма чаго пакінуць… I нашто нарадзілася?» Яна добрая, даверлівая, шчырая, размаўляе з партрэтам мужа-нябожчыка, ніколі не блытае дабро і зло, спачувае і дапамагае людзям, гатовая дараваць крыўду, калі для гэтага ёсць маленькая падстава.
Як Мульцік характарызуе Гастрыта, які «праводзіў лінію» ў часы калектывізацыі, пісаў даносы, ананімкі на сваіх аднавяскоўцаў? Чаму Мульцік называе Гастрыта «ідэйным прыдуркам»? Адшукайце ў творы гэтыя мясціны і пракаменціруйце іх.
“Г а с т р ы т. Я супраць кулакоў…
М у л ь ц і к. Колькі іх было на ўсю нашу вёску? Два.
Г а с т р ы т. Брэшаш, болей…
М у л ь ц і к. Два. Зяпа і Мішук Цяркоўскі… Ад іх усе Вежкі плакалі… А каго Васіль Барабулінак эксплуаціраваў? У яго ж парабкаў не было, ён са свайго мазаля жыў…
Г а с т р ы т. Ён народную зямлю эксплуаціраваў…
М у л ь ц і к. Зямля з радасцю аддае ўсё таму, хто да яе рукі прыкладае… Ты проста не хацеў працаваць, як усе, а хацеў наглядчыкам над людзьмі быць… Лёгка, няпыльна і ў пачоце! Вось і муціў ваду, пускаў усім пыл у вочы… сазнацельным прыкідваўся!
Г а с т р ы т. Я лінію праводзіў…
М у л ь ц і к. Толькі крывую і сваю. У Вежках ты моладзь ад зямлі адбіў? Ты… Колькі гадоў сачыў за тым, каб, значыць, ніхто лішнюю бульбіну ці мех зерня ад зямлі не ўзяў… А чаму ж не браць, калі яна дае? Бегаў па гародах, каб хто лішнюю баразну не прагнаў. Хай пустуе, бур’янам зарастае… Не магі!!! З усіх сіл адбіваў ахвоту ў людзей працаваць. Крычаў да хрыпаты, што пазорна мець скаціну ў хляве, хлеба, бульбы шмат збіраць з агарода… Вось калі гол як сакол — значыць, сазнацельны! Калі ў хляве пуста — маладзец! А калі ў цябе каля хаты заместа крапівы жыта калосіцца — буржуй! міраед! кулак! Пуста ў хляве — пуста і ў душы будзе. I хтс ты такі быў? Ні начальнік, ні падначальнік, а так… Прышчык «сазнацельны»… Мы б з голаду ўсёй краінай здохлі, каб, не дай бог, сталі ўсе такія «сазнацельныя», як ты… I тое, што мой Грышка, Ганнін Віцёк і твае дзеці па свеце бадзяюцца, шукаюць немаведама чаго — ты вінаваты! Яны ж на зямлі выраслі, яна ж іх маці, яны ж павінны былі заместа нас на яе прыйсці, каб хлебам людзей карміль… Не пайшлі… Таму што ведалі: такія гастрыты, як ты, не дадуць ім ні спакою, ні волі…
Г а с т р ы т (злосна). Такім, як ты, дай волю — даўно б савецкай уладзе жылы перагрызлі…”
Гастрыт усё жыццё лічыў сябе верным служкай савецкай улады, ён — як адлюстраванне ўсіх заганаў таго часу. Не жадаў працаваць, хацеў быць галоўным, кіраваць, лічыў працавітых людзей кулакамі. Але Гастрыт толькі прыкрываецца савецкай уладай і сваёй ідэйнасцю, ён проста лайдак і зайздросны чалавек, які лічыў, што мае права ўмешвацца ў жыццё кожнага.
Пры ўсёй кранальнай трапятлівасці ўзаемаадносін персанажаў, сцэнічная дзея пазбаўлена і намёку на сентыментальнасць. Дамінантнай робіцца так званая «проза жыцця». I афарызм пра чалавека, які сам з’яўляецца «кавалём» свайго лёсу, яскрава пацвярджае Мульцік (Мікалай Маршын), які ўласнымі рукамі майструе сабе… дамавіну. У спектаклі гэта адбываецца без усялякага надрыву альбо пачуцця «наканаванасці», так што мы нават не адразу разумеем прызначэнне гэтай дошкі, «падобнай на карабельчык». Зрэшты, не толькі ён, але і Ганна (Тамара Ляўчук), і Гастрыт (Міхаіл Мятліцкі) ставяцца да гэтага занятку спакойна і з разуменнем.
“М у л ь ц і к. Змагу я трымаць карову адзін? Назапасіць на зіму сена? Сілы нямашака. Ды і касіць няма дзе. А будзе ў мяне конь, ды я на ім паўсвету за лета аб’ездзіў бы… Там касануў, там… Па ахапцы сена назапасіў бы… I карове і яму. I соткі свае лягчэй зрабіць будзе. I дроў прывезці. Жыць мне з ім лягчэй будзе. Сябе карміць буду, і застанецца яшчэ. А так, год-два, я ж дзяржаве на шыю сяду, як і ты!
Г а с т р ы т. Я не на шыі! Я на пенсіі!!!
М у л ь ц і к. А з канём я сам пракармлюся…
Г а с т р ы т. Ты гэтыя твае кулацкія замашкі кінь!
М у л ь ц і к. Атамны век канчаецца, яны ўсё кулакоў баяцца!
Г а с т р ы т. Конь — гэта срэдства праізводства!
М у л ь ц і к. Дык што?
Г а с т р ы т. А калі табе даць срэдства ў рукі — ого-го! Ты такую багатую гаспадарку на сваіх сотках закруціш — чарцям моташна стане!
М у л ь ц і к. I добра!
Г а с р ы т. I скоцішся!
М у л ь ц і к. Куды?
Г а с т р ы т. Да мелкабуржуазнай ідэалогіі…
М у л ь ц і к. Якая ідэалогія?! Мне восемдзесят гадоў! Лягчэй мне будзе з канём. Больш бульбы вырашчу, малако будзе, заместа аднаго парсючка — трох трымаць буду. Дык я ж сам не з’ем — я вунь адной бульбінай і шкваркай цэлы дзень жыву — прадам калгасу…
Г а с т р ы т. Ага! I грошы, канечне, у кішэнь?! Багацець пачнеш…
М у л ь ц і к. Куды ж я падзенуся з гэтымі грашыма? Яны ж на кніжцы ляжаць будуць: надзёжна, выгадна, удобна! Я ж на гэтыя грошы гвардзію ўзбройваць не буду, каб супраць улады ісці. Я ж не Дзянікін. Я — Мульцік.
Г а с т р ы т. Дай табе каня — Дзянікіным станеш!
М у л ь ц і к. Цьфу! Гэта ж трэба такім ідэйным прыдуркам урадзіцца!”
Ідэалогія Гастрыта наскрозь фальшывая, ён не разумее Мульціка, які жадае жыць з сваёй працы, лічачы гэта праявай кулакоўшчыны. Гастрыт атручаны ілжэ-прынцыпамі камунізму, ён быццам увабраў у сабе ўсё тое негатыўнае, несправядлівае, што было падчас савецкіх часоў, і хоць дзеянне адбываецца ўжо ў постсавецкі час, Гастрыт лічыць, што ананімкі ўсё адно можна пісаць, як ён гэта рабіў раней. З аднаго боку Гастрыт уяўляе сабой страшэннае зло, з другога — у значанй ступені з’яўляецца ахвярай жорсіткага гістарычнага часу.
Як Мульцік характарызуе Ганну, яе жыццё, усё, што адбылося з яе мужам, дзецьмі, апошнім сынам?
Мульцік шкадуе Ганну, ён ведае яе гаротнае жыццё, спачувае ёй, бо яна пахавала траіх дяцей. Апошні сынок сядзеў у турме, а муж Піліп памёр вельмі рана ад ран пасля Вялікай Айчыннай вайны.
П’еса А. Дударава «Радавыя» прысвечана паказу Вялікай Айчыннай вайны як сусветнаЙ, агульналюдской бяды. Аўтар паказвае не толькі гераізм людзей, нязломнасць іх волі, але і тое, якой цаной была заваёвана перамога. Героямі яе з’яўляюцца пяць радавых салдат (Дзерваед, Бушцец, Салянік, Дугін, Лёнька Адуванчык), якія на сваіх плячах вынеслі ўвесь цяжар вайны. У кожнага з іх свой лёс, свая трагедыя. На вачах у Дзерваеда фашысты спалілі жонку і маленькага сына. Але гора не зрабіла салдата жорсткім, бязлітасным, аб чым сведчыць выпадак з хворым нямецкім хлопчыкам, якому Дзерваед аддаў свой салдацкі паёк. Бушцец, які пайшоў на вайну з-за вясельнага стала, наадварот, зрабіўся злым, помслівым, здольным застрэліць кожнага немца. Складаны лёс у Саляніка, якому вера не дазваляе страляць у людзей, забіваць іх. Па-бацькоўску адносяцца салдаты да васемнаццацігадовага Лёнькі Адуванчыка, на вачах у якога фашысты забілі маці і сястрычку. Дугін, за плячыма якога разжалаванне, раненне, штрафны батальён, становіцца Героем Савецкага Саюза. На шчасце, даўняя ўзнагарода знайшла Дугіна, але, на жаль, салдат гіне ў апошні дзень вайны. П’еса «Радавыя» гучыць як рэквіем па ўсіх, хто загінуў у гады ваеннага ліхалецця.
“Яна ж без яе (радасці) ўсё жыццё сваё!!! Трое дзетак у партызанах з голаду памерлі, старэйшы сын «без весці», Піліп вярнуўся кулямі ды асколкамі начынены, два месяцы пажыў… Віцька адзін застаўся, дык і ў яго жыццё наперакасяк пайшло… Адна ўсё жыццё… Гаротніца… Хоць ты яе ў царкве вешай як пакутніцу святую, а ты…”
Навошта Мульцік робіць, здавалася б, зусім непатрэбную работу: выбірае з калодзежа ваду і тут жа вылівае яе?
Калодзеж у творы выступае сімвалам крыніцы жыцця, ачышчэння:
“Думаеш, глупствам займаюся? Няма каму ваду з калодзежа браць. Раз’ехаліся ўсе… А калодзеж жывы павінен быць… З яго чэрпаць трэба, каб вада ў зямлю не пайшла, каб не застаялася, каб свежай была.
.. Во я і выб’раю яе штодня… За былых сваіх суседзяў, за дзяцей іх і за свайго сына… (Аднёс вядро, выліў.) На тваю хату, Пятрок… Ах, дзеткі, дзеткі…”
Мульцік імкнецца працягнуць жыццё калодзежу, каб ён не зарос, не прапала ў ім вада, ён клапоціцца пра зямлю, вёску, спадзяецца на адраджэнне.
Як бы вы растлумачылі сцэну з заяўкай на выкананне па радыё песні для Ганны нібыта ад сына, што знаходзіцца невядома дзе? Хто ў сапраўднасці зрабіў гэту заяўку? Дзеля чаго? Абгрунтуйце сваё меркаванне.
Ад Мульціка ідзе да людзей цеплыня, спачуванне. Ён бачыць, як чакае Ганна весткі ад свайго няўдалага сына, і піша ад імя Віцька ліст на радыё, каб перадалі для маці яе любімую песню. Мульцік хоча, каб Ганна была шчаслівая, каб на сэрцы яе было радасна, хоць і такім спосабам.
У другой дзеі п’есы расказваецца, як Мульцік і Ганна жывуць разам. А Гастрыт памірае, раскайваючыся перад тым, каму прынёс нямала гора і пакут, просячы дараваць яму ранейшыя паводзіны. Як бы вы пракаменціравалі гэтыя змены ў лёсе герояў? Ці не маюць яны сімвалічнага сэнсу? Чаму памірае (па волі аўтара) менавіта Гастрыт?
У Мульціку і Ганне ўвасоблена гармонія жыцця.У іх вобразах раскрываюцца прыродная мудрасць, далікатнасць, чысціня пачуццяў чалавека. Старыя з болем думаюць, што няма каму перадаць мудрасць, жыццёвы вопыт, што выстудзяцца іх хаты і зарасце сцяжынка да іх Вежак, перасохне чысты калодзеж, бо ніхто не будзе браць з яго вады. Яны хвалююцца, што парушацца прыродныя сувязі і асірацее зямля продкаў. I не так адзіноцтва мучыць старых, як тое, што зямля застанецца ў адзіноце.
На нашу думку, памірае менавіта Гастрыт, бо гэта як пакаранне за тое, што ён прынёс людзям шмат гора, нясправядліва абвінавачваў і крыўдзіў, пісаў ананімкі, не пакідаў у спакоі вяскоўцаў, паўсёдна бачучы ворагаў.
Ці не такі ж сімвалічны сэнс маюць і іншыя моманты твора, пачынаючы з назвы п’есы — «Вечар”? Дзеянне п’есы адбываецца ў розны час сутак: і раніцай, і днём, і ўвечар. Чаму ж аўтар называе п’есу «Вечар»?
Для герояў п’есы «Вечар» надышоў вечар жыцця, калі можна раздумваць аб пражытым, аб сэнсе чалавечага жыцця ўвогуле. У гэтых роздумах і боль за скалечаны лёс, за стан сучаснай вёскі, і пакаянне.
Звярніце ўвагу на тое, як у пачатку п’есы апісваецца калодзежны журавель, што начапляна на яго. Падумайце, як гэтыя розныя прадметы характарызуюць ранейшае і сучаснае жыццё вёскі і герояў. Паразважайце на гэту тэму. Успомніце пра тое, што верш Рыгора Барадуліна таксама пачынаецца з вобраза калодзежнага жураўля, «цыбатага асвера». Ці выпадковыя гэтыя супадзенні ў творах на блізкую тэму?
“Злева, каля плота, стары рыпучы журавель. На адным яго канцы ледзь пагойдваецца абшарпанае драўлянае вядро, на другім — груз. Чаго тут толькі не панавешана! I шчарбатая шасцяронка ад камбайна, і доўгая мядзяная гільза ад снарада, і кавалак гусеніцы ад трактара, і нават іржавая прабітая каска. Калі набіраюць ваду, праз тужлівы рып жураўля чуваць перазвон гэтых жалязяк.”
Гэтыя прадменты здольны паведаць цэлую гісторыю вёскі: праз яе сцежкі прайшла Вялікая Айчынная, аб гэтым сведчаць гільзы ад снарада, каска. Тут працавалі людзі на зямлі, нездара аўтар узгадвае шасцяронку ад камбайна і кавалак гусеніцы трактара. Раней вёска жыла, гаманіла, працавала, а зараз апусцела, заціхла, тут засталіся толькі тры яе жыхара і рыпучы калодзежны журавель. Гэты вобраз таксама сустракаецца і ў вершы Барадуліна. Гэтыя супадзенні не выпадковы, бо калодзежны журавель — сам калодзеж — сімвал крыніцы жыцця — без вады нельга ўявіць жыццё. Знікне, зарасце калодзеж — знікне і вёска. Нездарма Мульцік так клапоціцца пра гэта. Аўтар падымае праблему адчужанасці маладых пакаленняў ад бацькоў, ад роднай хаты, ад роднай зямлі.
Чаму менавіта каля калодзежа адбываецца сцэнка-фантазія, калі героям п’есы мроіцца, як збіраюцца разам іх дзеці, радасныя, вясёлыя, «прагна п’юць самую смачную ваду свайго дзяцінства»? Які сэнс мае згаданая сцэна ў адносінах да галоўнай тэмы і ідэі твора?
Калодзеж — гэта амаль свяшчэннае месца, сімвал жыцця і адраджэння, менавіта таму героям мроіцца тут з’яўленне іх дзяцей. Гэта сцэна мае прамы сэнс з тэмай і ідэяй п’есы — не павінна моладзь забываць вёску, свае карані, не павінны пакідаць сваіх бацькоў у адзіноце. Вёскі не павінны паміраць, яны павіны адраджацца.
Якія чалавечыя якасці для цябе важней за ўсё
Перш чым пачынаць складанне меркаванні аб рысах характару таго ці іншага чалавека, трэба мець дакладнае ўяўленне пра тое, якімі наогул бываюць ўласцівасці людской натуры. Пачнем дзейнічаць па спісе рыс характару чалавека і згодна з выразнай градацыі, падзяліўшы характар па прынцыпе чорнага і белага, гэта значыць на станоўчыя і адмоўныя яго асаблівасці.
Адмоўныя ўласцівасці чалавечай прыроды
Часта адмоўным якасцю чалавечай натуры называюць авантурызм. І сапраўды, празмернае захапленне рознымі авантуры ні да чаго добрага не прыводзіць — у лепшым выпадку, чалавек распыляе сваё жыццё на пагоню за нязбытнымі марамі і рэалізацыю бязладных праектаў.
Аднак, здаровы авантурызм абавязкова ўласцівы і паспяховаму бізнэсоўцу — без яго немагчыма наватарства ў прадпрымальніцкай дзейнасці і адпаведны камерцыйны поспех. Калі пайсці па гэтым шляху, то можна вылучыць і іншыя, у прынцыпе адмоўныя рысы характару, якія абавязкова патрэбныя паспяховаму чалавеку.
Вось яны: аўтарытарнасць (рашэнне лідэра не павінна аспрэчвацца), азартнасці (імкненне зарабляць незвычайнымі спосабамі, уменне рызыкаваць), а таксама сквапнасць (ізноў жа жаданне выхаваць у сабе фінансавы поспех) і нейкая беспрынцыповасць, без якой у вялікай бізнесе не абысціся. Аднак тут будзе важны нейкі баланс, які не дазволіць ўдачліваму дзелавому чалавеку ператварыцца ў закончанага нягодніка.
Аднак пакінем у баку бізнес і пяройдзем да якасцях характару звычайных людзей.
Якія ж бываюць адмоўныя рысы характару чалавека?
- Пачнем з ганарыстасці, якая ў многіх рэлігійных плынях наогул разглядаецца як смяротны грэх. Чалавек, ахоплены ганарыстасцю, думае, што свет існуе толькі дзеля яго і ўсё робіцца па яго прыхамацяў і дзеля яго задавальнення. Такі ганарлівец здольны прычыніць шмат болю сваім блізкім і так і не знайсці свайго месца ў жыцці;
- Нельга назваць станоўчым якасцю людскога нораву і празмернае уладалюбства. Імкненне ўказваць навакольным што і як ім рабіць не выклікае сімпатыі;
- Эгаізм і ганарыстасць таксама рысы адмоўныя — канцэнтрацыя на сваіх патрэбах і залішняя пахвальба сваімі, часцяком, сумніўнымі дасягненнямі раздражняе і робіць зносіны з чалавекам такога склада вельмі цяжкім;
- Раўнівец здольны атруціць жыццё любімаму чалавеку, ператварыць ўтульнае сямейнае гняздзечка ў ачаг скандалаў і нават дайсці да злачынства, таму завышаная раўнівая ў характары лічыцца адным з самых дрэнных яго уласцівасцяў;
- Пазбавіцца каштуе ад пакрыўджанасьці і зайздрасці. Зайздрасць здольная падточваць душу знутры, змушаць жадаць іншым людзям дрэннага — таму-то і з’явілася ўстойлівы выраз «зайздросціць па-чорнаму». Крыўдлівасць плоха тым, што чалавек сыходзіць унутр сябе, упіваючыся пачуццём крыўды, і цалкам не шукае шляхоў да вырашэння канфліктнай або праблемнай сітуацыі;
- Жорсткасць і мсцівасць лічацца двума самымі негатыўнымі ўласцівасцямі чалавечага характару. Калянасць — зваротны бок яшчэ адной адмоўнай рысы характару — бязволля. Чалавек спрабуе аднавіць сваё страчанае статус-кво шляхам гвалту і прычынення болю навакольным яго людзям;
- Да адмоўных якасцях людской прыроды таксама адносяць: бяздушнасць, марнатраўнасць, скупасць, недаверлівасць, зласлівасць, самоедство і пажадлівая.
Станоўчыя ўласцівасці характару
Якія рысы характару чалавека лічыць станоўчымі? Адным з найважнейшых добрых якасцяў людской натуры ёсць пэўнасць, то ёсць такая рыса характару, пры якой чалавек заўсёды ведае да чаго імкнуцца і што для дасягнення мэты яму трэба зрабіць.
Ён не распыляецца на малазначныя і неістотныя фактары, а ідзе прама па абраным шляху:
- Працавітасць — таксама вельмі важнае станоўчая асаблівасць у прыродзе чалавека. Без працавітасці мала чаго можна дасягнуць у жыцці: бо ўсе важныя яе вехі патрабуюць рэгулярнага і стараннага прыкладання намаганняў;
- Разумная пільнасць таксама неабходная кожнаму з нас — бо менавіта яна дапаможа рабіць правільныя высновы з самых складаных жыццёвых сітуацый і навучыць своечасова папярэджваць, што будуць праблемы самага рознага роду;
- Цягавітасць — якасць характару, без якога складана абыйсціся ў сучасным жыцці — бо яна поўная стрэсаў, канфліктных і спрэчных момантаў. Уменне вытрымліваць усе выпрабаванні жыцця і быць гатовым працягваць свой шлях — вельмі і вельмі каштоўны навык;
- Вельмі карысная ў жыцці добразычлівасць. Стаўленне да староннім людзям з увагай і цеплынёй, шчыры клопат пра іх без жадання нажывы і ўзнагароды — ўпрыгожваюць чалавека, робяць яго годнай асобай;
- Ўважлівасць карысная не толькі ў кар’еры і вучобе — гэта якасць дапаможа зберагчы здароўе і нават жыццё чалавека. Важна развіваць гэта якасць у сабе з самага дзяцінства — уважлівая асоба часцей за ўсё паспяховая ва ўсіх жыццёвых сферах;
- Важна і трэба праяўляць смеласць у меркаваннях і ўчынках, бо колькі недаглядаў робяць людзі, баючыся выказаць сваё меркаванне адкрыта або праявіць свой талент;
- Здольнасць да спагады, на думку многіх філосафаў, здольная выратаваць свет. Нельга абыякава праходзіць міма чужых пакут і ня працягваць руку дапамогі жыве ў нястачы ў ёй;
- Варта таксама вучыцца і рашучасці — яна дапаможа прымаць самыя складаныя і важныя рашэнні ў сітуацыях, калі любое прамаруджванне пагібельна;
- Неабходна выхоўваць у сабе і павага да іншых людзей і навучыцца паважаць сябе. Без павагі немагчыма забяспечыць нармальную працоўную абстаноўку ў офісе, нельга таксама стварыць па-сапраўднаму ўтульны і любіць сямейны круг;
- Абавязковая ў чалавеку душэўная шчодрасць — уменне аддаваць свае сілы, пачуцці, таленты і здольнасці іншым, дзяліцца з імі радасцямі і магчымасцямі;
- Важныя для паўнавартаснага існавання асобы ў грамадстве пяшчота і жыццерадаснасць. Праява кранальнай клопату аб блізкім, шчыры цікавасць да праблем іншых выводзяць стандартнае зносіны на новы, больш высокі і гарманічны ўзровень, а ўменне радавацца жыццю ў любых яе праявах дапаможа пераадольваць крызісы і заўважаць прыгажосць навакольнага свету;
- Людзі не павінны забываць і пра гонар: нельга губляць сваю годнасць у бруд, зневажаць сваю ўласную асобу хлуснёй або нізіннымі імкненнямі. Важна вучыцца быць сумленным не толькі з навакольнымі, але і самім сабой — тады большасці памылак можна будзе пазбегнуць;
- Уменне быць удзячным — цудоўнае і, на жаль, вельмі рэдкае станоўчае якасць чалавечай прыроды — а бо менавіта яно дазваляе навакольным і самому чалавеку ўсвядоміць каштоўнасць свайго жыцця і талентаў.
Напрыканцы, хацелася б адзначыць і такое станоўчае ўласцівасць людской натуры, як пакора. Пакоры вучаць і заклікаюць да яго розныя рэлігійныя і філасофскія плыні і гэта нездарма: бо менавіта пакора дапамагае чалавеку ўсведамляць свае памылкі, не зацыклівацца на неразумнай і абмяжоўвалай кругагляд гардыні, а прызнаўшы паразу, пачынаць рухацца далей.
Пакора — вышэйшая цнота і неацэннае якасць не толькі характару, але і душы чалавека.
Важна памятаць, што любыя якасці характару чалавека заўсёды адбіваюцца на яго твары і уважлівы псіхолаг ў стане зрабіць правільныя высновы пра асобу проста кінуўшы збеглы погляд на чалавека.
Характар чалавека і рысы яго асобы знаходзяцца ў цеснай узаемасувязі, нездарма нават вельмі прыгожы чалавек са злоснай душой хутка перастае быць прывабным для навакольных, а добры і цёплы погляд здольны ўпрыгожыць нават самую непрывабную знешнасць.
Больш падрабязна гэтую сувязь разглядае адмысловая навука — физиогномика, якую ўжываюць і ў псіхалогіі, і ў крыміналістыцы.
Сучасныя кадравыя агенцтвы таксама не цураюцца гэтай навукі — яна дазваляе зрабіць набор кваліфікаванага персаналу найбольш эфектыўным.
Інтэрв’ю з Аляксеем «j4» Ліпаем
Аляксей « j4 »Ліпай ўжо даўно знакам фанатам кіберспартыўнага Dota 2. Гэты гулец ведае, як сабраць вакол сябе сапраўдную каманду. Пасля выхаду на The International 2017 і падпісання яго калектыву арганізацыяй HellRaisers, у нас назапасілася шмат пытанняў, адказы на якія вы знойдзеце ніжэй!
Прывітанне, Аляксей. Рады ўзяць у цябе першае інтэрв’ю пад тэгам HellRaisers!
Цяпер ты знаходзішся на буткемпе ў Лос-Анджэлесе. Ці быў ты ў ЗША да гэтага? Як прайшоў пералёт і акліматызацыя?
Не, у ЗША першы раз. Пералёт прайшоў добра, звычайна пераношу горай. Што тычыцца акліматызацыі, то пакуль яшчэ цалкам не адаптаваліся, асабіста я так дакладна.
Бачыліся вы з камандай да буткемпа?
З усімі, акрамя Swiftending, бачыліся на буткемпе ў Турцыі ў траўні.
Ты правёў у складзе Power Rangers доўгае і плённае час, на працягу якога гуляў у моноязычном калектыве. Ці цяжка было перабудавацца і зайграць у складзе, размаўлялым на ангельскай мове?
Не, даволі проста. Ды і ў цэлым камунікацыя мяне задавальняе больш, чым у маіх папярэдніх калектывах.
(Бронза на WCG 2012 у складзе DevilMice — j4 мае вялікую гісторыю выступаў на буйных турнірах)
Якое гэта знайсці агульную мову і быць капітанам у калектыве, гульцы якога прадстаўляюць пяць розных краін?
Ня задумваюся аб тым, хто якую краіну прадстаўляе. Асабістыя якасці і ўменні гульцоў — вось, што мае значэнне.
Вы прайшлі доўгі і цяжкі шлях да The International. Само трапленне на галоўнай турнір года ўспрымаецца вамі як вялікая перамога?
Ўспрымаецца як вынік праведзенай працы, але спыняцца на гэтым не маюць намеру. Разумеем, што нам трэба яшчэ шмат працаваць, каб заставацца канкурэнтаздольнымі на высокім узроўні.
Раскажы, як адбыўся пераход у HellRaisers?
Яшчэ падчас кваліфікацый са мной звязаўся прадстаўнік арганізацыі і паведаміў пра цікавасць да нашага складу. Пасля адбораў ж перайшлі да больш прадметнаму размовы. Першапачаткова схіляліся да іншых варыянтаў, але падкупіла жаданне арганізацыі ісці на кампраміс і кантакт. Як нам здаецца, абодва бакі зацікаўлены ў доўгатэрміновым і плённым супрацоўніцтве.
Цяпер, калі да TI ўсяго тыдзень, ці трэба вам змяняць нешта ў вашай гульні, выпраўляць шурпатасці ці ж трэба проста сабрацца і паказаць сваю гульню?
Канкрэтна зараз мяняць стыль моцна не будзем. Засяродзімся на паляпшэнні таго, што напрацавалі за гэты час.
Адчуваеш ты вялікі ціск перад пачаткам TI? Атрымоўваецца супакоіць нервы гульцам?
У дадзены момант ніякага ціску не адчуваю. Магчыма нешта зменіцца непасрэдна перад пачаткам івэнту, але пакуль што працуем у звычайным рэжыме. Не думаю, што гэта будзе праблемай. Звычайна ў афіцыйных матчах мы прыбаўляем. Хутчэй за важнасць гульні прымушае нас мабілізавацца, чым прасесці пад ціскам.
(The International мае сваю атмасферу.
Не ўсе могуць справіцца з грузам адказнасці, бачачы перад сабой тысячы фанатаў)
На турніры ёсць фаварыты і цёмныя конікі. HellRaisers будуць выступаць у другой ролі. Як вы падыходзіце да маючых адбыцца паядынкаў? Разбіраеце Ці вы гульні сапернікаў разам, ці за гэта адказваеш толькі ты?
Пакуль нікога наогул не разбіралі, факусуемся на нашай гульні. Калі стануць вядомыя групы, збяром больш інфармацыі па супернікам, але наогул усе каманды будуць мець новыя напрацоўкі, таму трэба быць лепш гатовым у канкрэтны дзень, а таксама ўмець адаптавацца па ходзе турніру.
Зусім нядаўна на Major-турніры па CS: GO перамогу святкаваў СНД-калектыў. Вынік неверагодна прыемны, але нечаканы. Як думаеш, ці мае каманда з СНД шанцы ўзяць чэмпіёнскі трафей The International?
Чаму б і не? Virtus.pro вельмі моцныя зараз, бачу іх у ТОП-4, а там ужо ўсё залежыць ад шматлікіх фактараў. Могуць пазмагацца за чэмпіёнства.
Калі казаць пра тваіх асабістых гульнявых дасягненнях, то якое з іх для цябе важней за ўсё на дадзены момант?
Адназначна — гэта слот на бягучы TI.
(HellRaisers на буткемпе ў Лос-Анджэлесе)
Поведай планы на бліжэйшы тыдзень, ці будзе ў вас дастаткова часу, каб падысці да TI ў спакоі і ўпэўненасці ў сваёй гульні?
Зараз ўкатваліся ў гадзінны пояс. Думаю, што да пачатку івэнту ўсе будуць цалкам адаптаваныя і змогуць сфакусавацца на сваёй гульні.
Дзякуй за інтэрв’ю, жадаем камандзе паказаць сваю сілу. Час для класічных прывітанняў фанатам?
Вам дзякуй! Прывітанні ўсім, хто сочыць і хварэе, будзем старацца апраўдаць вашыя чаканні.
Падпішыцеся на нашы сацыяльныя сеткі, каб быць у курсе падзей!
Внимание, только СЕГОДНЯ!Адносіны аўтара да Васіля-Мульціка і Мікіты -Гастрыта , в… -www.lean-academy.ru
ГостьГаннаВобраз Ганны досыць знаёмы, традыцыйны. Яна пражыла доўгае жыццё і так нарабілася на сваім вяку, што не засталося сілы, каб утрымаць каля сябе няўдалага отпрыска. У яе было нялёгкае жыццё. У вайну і пад бомбамі ляжала, і ў сваей хаце гарэла. Дзеці памерлі ў партызанах з голаду, старэйшы сын “без весці”, муж Піліп вярнуўся з вайны і памёр ад ран праз два месяцы. Апошні сын Віцька сядзіць у турме. Ганна — мудрая і разважлівая. Яна бачыць дабро і зло, як бы яны не перапляталіся ў жыцці. Яна не суддзя чужым учынкам, на дабро адказвае дабром, спачувае іншым, здольная дараваць крыўду, калі на тое ёсць хаця б малая падстава. І яшчэ рыса яе характару: наіўнасць, даверлівасць, якія спалучаюцца з жыццёвай відушчасцю. Як лёгка яна паверыла ў спектакль, наладжаны Мульцікам. Як арганічна ўвайшла ў ролю нявесты ў сцэне сватання і сур\’ёзна, нават крытычна ацэньвала прэтэндэнтаў на сваю руку. Яна просіць дазволу на шлюб — толькі ўжо не ў бацькоў, а ў партрэта мужа-нябожчыка. Праглядаецца вобраз жанчыны, якая звыкла давяраць моцнай мужчынскай волі, падпарадкоўвацца ёй, але з аглядкаю, з жаночай здольнасцю прадбачыць. Мікіта ГастрытУжо адна мянушка раскрывае нам яго характар — пахмурны, непрыемны, злосны, калючы. Гэта складаны і супярэчлівы чалавек, які жыве не па ўласным сумленні, а па застарэлых, фальшыва-казённых прынцыпах. Недаверлівы, хваравіта зайздрослівы да чужой радасці. У гады калектывізацыі ён \»выкарчоўваў» кулакоў, змагаўся з аднаасобнікамі. ён толькі выконваў загады, і тут няма яго вялікай віны. Але Мікіта напісаў данос на Васілёвага брата Андрэя ўжо не па загадзе, а па ўласнай ініцыятыве. I не таму, што бачыў у ім ворага, а таму, што Андрэй збіраўся засылаць сватоў да яго будучай жонкі. Пакаянне Мікіты запозненае, непаслядоўнае. Застарэлыя звычкі мацнейшыя за сумленне. Гастрыт — найбольш супярэчлівы, складаны вобраз. Ніхто з персанажаў столькі разоў не будзе мяняць сваіх паводзін на працягу дзеяння так, як ён. Недаверлівы, хваравіта зайздрослівы да чужой радасці — такі ён у першай сцэне, дзе дапытваецца ў Мульціка, ці пішуць яму дзеці. Хцівы, раз\’юшаны, гатовы з нажом у руках бараніць сваё шчасце- у сцэне з выйгрышным латарэйным білетам. Безабаронны перад голасам сумлення, што абудзілася ў ім, што прачыналася ў ім, ён глушыў яго ў сабе да самай апошняй хвіліны, хто ў жыцці шукае зручнага, зацішнага закутка, спрабуе выкруціцца ад суда і адплаты гісторыі, несвядома заганяе сябе ў пастку.Васіль Мульцікгэта чалавек, які пражыў нялёгкі лёс. Ён «тры вайны адпляскаў, шабляй махноўцы секлі, кулакі ў трыццаць другім цвікамі да крыжа прымалацілі, на фінскай ногі адмарозіў, у партызанах немцы расстрэльвалі, потым ваяваў — два разы параніла, тры разы кантузіла. I гэта яшчэ не ўсё! Двух дзетак за вайну пахаваў, і нішчымніца пасляваенная была, і хату пярун паліў, і карова здыхала, і жонка памерла, і сын апошні гадоў пяць пісем не піша». Але гора не зламіла яго наадварот — узмацніла душу Васіля, надзяліла яго, дабрынёй, якая, колькі ні раздавай, не вычэрпваецца. Гэта нястомны працаўнік і пакутнік, жартаўнік і сонцапаклоннік. У яго — паэтычная, тонкая і ўзнёслая душа ў адносінах да зямлі-карміцелькі, і да сонца, Мульцік не моліцца сонцу, ён размаўляе з ім, як з блізкім. За гэтыя яго дзівацтвы яго і празвалі Мульцікам. Ён добра ведае, што нарадзіўся на Зямлі, каб сагрэць яе сваей душой, каб працаваць, хлеб расціць. Для яго: «Шчасце з чужых рук заўсёды кіслае… Шчасце самому рабіць трэба». Ён з гумарам ставіцца да ўсяго, нават да сваёй старасці-нямоглаці. Яго можна назваць аптымістам па жыцці, ён — чалавек-сонца